نمی‌دانم تا به حال دقت کردید یا نه، اما آدم‌ها وقتی چیزی یا کسی را خیلی دوست داشته باشند، دنبال نظر بقیه راجع به آن می‌گردند. من هم نمی‌دانم دلیلش چیست، شاید وقتی از نگاه دیگران، انتخاب خودمان را ببینیم دلمان قرص‌تر شود. اما یک جاهایی این انتخاب، خیلی بزرگتر می‌شود. یک جایی هست که کسی را می‌شناسید و دوستش دارید و می‌خواهید بدانید او را از نگاه بقیه ستایش کنیدو یعنی مطمئن هستید که کسی نمی‌تواند در بزرگی و وجناتش ردی بیاورد و حالا، فقط می‌خواهید با شنیدن تعاریف بقیه، ذوق کنید.
من دنبال همین ذوق گشتم. همه جا را به دنبال ردی از سردار شهید زیر و رو کردم تا او را از چشم بقیه بشناسم.
صلح همه خواسته تو بود
گرچه شهید سلیمانی موثرترین و شناخته شده ترین شخصیت نظامی ایران و سپاه بود، اما صلح طلبی از ویژگی بارز ایشان بود و در این راستا تلاش می‌کرد. سفیر سابق امریکا در افغانستان، دیوید کراکز این موضوع را قبول دارد و می‌گوید:«ژنرال سلیمانی در ایجاد صلح در منطقه خاورمیانه فعال بوده است.» اینکه کسی از میان مخالفان و دشمنان بگوید طرف مقابلش نقش موثری در ایجاد صلح داشته، خیلی جرئت می‌خواهد. اصلا انگار این حرف‌ یک جور اعلام تسلیم بودن در برابر منش و شگردهای شهید سلیمانی است.
زیاد نخاله،دبیر کل جنبش جهاد اسلامی فلسطین درباره پشتوانه حضور حاج قاسم در منطقه می‌گوید:«احساس حضور حاج قاسم، احساس امنیت بود.» تمامی کشورهای منطقه خاورمیانه با دلگرمی حضور حاج قاسم، زیر سایه امنیت زندگی می‌کردند و پس از شهادت ایشان، مثل اینکه بزرگ خانواده از دست رفته باشد، دغدار احساس امنیت از دست رفته بودند.
آیت الله سیستانی نیز پس از شهادت شهید سلیمانی درباره ایشان فرمودند:«نقش کم نظیر آن مرحوم در طی سالیان پیکار با داعش در عراق و زحمات فراوانی که در این راستا متحمل شدند، فراموش ناشدنی است.»
سلیمانی؛ شخصیتی نامحدود
خیلی از ما شخصیت سردار سلیمانی را به خوبی می‌شناسیم؛ سردار نه تنها یک مهره نظامی اثرگذار بود که در سایر جنبه‌های زندگی نیز نقشی کامل داشت. ایشان در عرصه خانواده یک پدر کامل، در عرصه رفاقت، یک رفیق تمام عیار و در عرصه سیاست، یک سیاستمدار ویژه بود. سید حسن نصرالله، دبیرکل حزب الله لبنان درباره شخصیت حاج قاسم می‌گوید:«حاج قاسم شخصیتی چند بعدی بود؛ در بعد سیاسی او از بزرگترین تحلیلگران سیاسی و بلکه از متفکرین سیاسی بود.»
اما حاج قاسم به غیر از اینکه شخصیت نظامی اثرگذاری بود، در زندگی شخصی و دوستی نیز فرد با احساسی بود. دوستی‌ها و رفاقت‌های ایشان در میان مردم آشنا و زباند بود، به طوری که در هنگام شهادت حاج احمد کاظمی، همه می‌دانستند سفر کردن یار قدیمی چقدر برای حاج قاسم سخت است. اشک‌های ایشان در مراسم تشیع جنازه و عزاداری برای شهید کاظمی در یاد همه مانده و البته، توجه دشمنان را نیز به خود جلب کرده است.
میخائیل ساگال، رئیس میز ایران در سرویس اطلاعاتی اسرائیل، درباره روح لطیف حاج قاسم می‌گوید:«با وجود اینکه او به عنوان یک آدم سرسخت و جنگو شناخته می‌شود، ولی می‌بینیم که به مراسم تشیع جنازه و عزاداری می‌رود و اشک می‌ریزد. یکی از مشخصه‌های منحصربه فرد ایشان این است که ارتباط گسترده‌ای با خانواده شهدا و جانبازان دارد.»
حتی نشریه اشپیگل آلمان درباره سردار سلیمانی می‌نویسد:«مردی موفق‌تر از آمریکا! سردار سلیمانی فردی نیست که وقتی نیروهای خود را به نبرد فرستاده، در خانه بماند.» این هم بعدی دیگر از شخصیت این فرمانده محبوب است که هیچ وقت و در هیچ شرایطی، نیروهای خودش را به تنهایی به میدان نمی‌فرستاد.
جز تحسین تو، راهی نمانده
شخصیت سردار سلیمانی آنقدر بزرگ و پیچیده بود، که حتی دشمنان ایشان هم راهی جز تحسین ایشان نداشتند. حتی روزنامه معتبر و معروف نیویورک تایمز[۱] درباره ایشان می‌نویسد:«سلمانی؛ دشمنی که هم مورد تنفر و هم مورد تحسین است.»
یا مثلا باراک اوباما، رئیس جمهور پیشین ایالات متحده درباره سردار سیلمانی می‌گوید:«او دشمن من است، اما من برای او احترام ویژه‌ای قائلم.» در واقع هیچ کس نمی‌توانست در برابر شخصیتی چون سردار، مقاومت کند و اعتراف نکند که کم آورده. میرداکان، رئیس سابق موساد درباره ایشان می‌گوید:«سلیمانی کسی است که من به او فردی باهوشِ سیاسی می‌گویم.»
حتی کار به جایی می‌رسد که نشریه لوموند فرانسه[۲] هم در برابر شهید سلیمانی حرفی جز تحسین و حیرت ندارد:«او قویترین مرد خاورمیانه و چگوارای ایران است!» و از طرف دیگر نشریه ویکلی استاندارد[۳] هم درباره سردار سلیمانی می‌نویسد:«آقای همه فن حریف ایران! آیا کازی هست که سلیمانی نتواند انجام دهد؟»حامی مظلومان بودی
اما در کنار اقتداری که در شخصیت حاج قاسم، نظر همه را به خود جلب کرده، سردار ما یک ویژگی خیلی مهمتر دارد که در تمام دنیا با آن شناخته می‌‌شود. سردار سلیمانی همیشه و در همه حال، حامی و یاور مظلومان و ستم دیدگان بود و برای رهایی آنها از چنگ دشمنان تلاش می‌کرد. جهاد همه جانبه ایشان در عراق و سوریه و به طور کلی خاورمیانه، گواه این ویژگی ارزشمند است. دیوید پترائوس، رئیس سابق سازمان سیا[۱] در باره سردار سلیمانی می‌گوید:«سلیمانی مهمرین دشمن ما در خاورمیانه بزرگ است. او به طرز فوق العاده‌ای در تغییر شکل منطقه پس از جنگ عراق و انقلاب سوریه موفق بود. او یک نابغه نظامی بود و برای ایرانی‌ها، نماد مقاومت ملی در برابر چهار دهه فشار آمریکا بود.»
همچنین محبوبیت سردار سلیمانی در بین مردم کشورهای عراق و سوریه هم به همین دلیل است. بشار اسد، رئیس جمهور سوریه درباره علاقه مردم سوریه به حاج قاسم می‌گوید:«ژنرال سلیمانی در وجدان مردم سوریه جاودان خواهد ماند. آنها هیچگاه ایستادن او در کنار ارتش عربی سوریه و دفاع از سوریه درباره تروریست‌ها را از یاد نخواهند برد.»
سردار سلیمانی در دفع از فلسطین هم همیشه در خط مقدم قرار داشت و هیچگاه از یاد مظلومان کشور فلسطین غافل نبود. اسماعیل هنیه، رئیس دفتر جنبش سیاسی حماس می‌گوید:«فرمانده سلیمانی همه زندگی خود را در حمایت از فلسطین به سر برد. اعلام می‌کنم که این فرمانده بزرگ، شهید قدس است.»

فرزانه زینلی

۱- The New York Times
۲-Le Monde
۳- The Weekly Standard۳