‌بر کسی پوشیده نیست که یکی از مهم‌ترین بسترهای گرانبها و تأثیرگذار برای توسعه، عمران و آبادانی منطقه، کشور، استان یا حتی یک شهر وجود، امنیت است. در حقیقت برقراری امنیت می‌تواند به حاکمیت و گروه‌های عمرانی کمک کند تا با اطمینان، سرمایه کشور را به کار گرفته و آن منطقه را از جهات مختلف آباد کنند.



به همین خاطر است که در نقاطی ناامن که معمولا به علت تهاجم خارجی یا مشکلات امنیت داخلی دارند سرمایه‌گذاری برای توسعه، عمران و آبادانی کمتر از نقاط امن‌ اتفاق می‌افتد. به طور مثال در کشورهایی نظیر عراق و افغانستان که سال‌ها نیروهای اشغال‌گر آمریکایی حضور داشتند ایجاد زیرساخت‌ها و به طور کلی عمران و آبادانی کمتری را شاهد بودیم و به همین خاطر است که در کشوری مثل سوریه، پس از برقراری آرامش و کم شدن فعالیت‌های تروریستی، موجی از فعالیت‌های عمرانی توسط دولت‌های این کشور آغاز شده است.



آمریکا و حامیانش؛ بزرگترین مخلّان امنیت و آبادانی در منطقه



برقراری امنیت نیازمند سرمایه‌گذاری است و این سرمایه‌گذاری علاوه بر مسائل مالی، شامل مسائل دیگری مانند به‌کارگرفتن تجهیزات، ادوات و نیروی نظامی است. همه این‌ها امکاناتی هستند که با مرور زمان به دست آمده تا در برهه‌ای از زمان موجب تأمین امنیت داخلی و مرزهای یک کشور شود.



با افزایش حمایت آمریکا و رژیم صهیونیستی و برخی از کشورهای منطقه از فعالیت‌های تروریستی، عملیات میدانی تروریست‌ها در کشورهایی نظیر عراق و سوریه افزایش یافت. از سویی بسیاری از مردم در این کشورها به خاطر حملات تروریستی کشته می‌شدند و از سوی دیگر زیرساخت‌ها، آثار تاریخی، بافت شهری، ابنیه و مراکز مذهبی و… که همه از سرمایه‌های مردم و حاکمیت یک کشور محسوب می‌شوند رو به روز با تهدید بیشتری روبرو می‌شدند.



همین موضوع باعث شده بود که بودجه قابل توجهی از این کشورها صرف امور تأمین امنیت شود و برای همین دیگر خبری از ساخت‌وساز، عمران و آبادانی شهرها و روستاها، تلاش برای ایجاد یا توسعه زیرساخت‌ها و… تقریبا انجام نمی‌شد. چرا که با کمترین پیشرفت در عملیات اجرایی عمرانی، تروریست‌ها یا به طور کلی از آن امکان بری مقاصد خود استفاده می‌کردند یا به نحوی تلاش می‌کردند تا صدمه‌ای به آن بنا وارد کنند. به طور مثال این موضوع در استفاده داعش از تأسیسات نفتی عراق و سوریه، به خوبی دیده می‌شد. در حقیقت تروریست‌ها برای تأمین بخشی از هزینه‌های خود به سمت استان‌های نفت‌خیز این کشورها حمله کرده و آن‌ها را به تصاحب خود در می‌آوردند. سپس با تولید محصولات مختلف، انتقال آن‌ها به بعضی از کشورهای همسایه و در نهایت فروش این محصولات، امرار معاش می‌کردند.



ورود نیروهای امنیت، آغازی برای برقراری آرامش



با ورود جبهه مقاومت متشکل از نیروهای ایران، لبنان، پاکستان، افغانستان و… به خط مقدم نبرد با تروریست‌ها،  مناطق اشغال شده توسط تروریست‌ها به روز به روز کم‌تر شد. این امر تا جایی اتفاق افتاد که سردار جبهه مقاومت شهید سپهبد حاج قاسم سلیمانی در سی‌ام آبانماه ۱۳۹۶، رسماً پایان داعش را اعلام کرد.



این اتفاق که موج زیادی از خوشحالی را در منطقه به خصوص در کشورهای عراق و سوریه رقم زد، آغازی برای تحول این کشورها در زمینه اقتصادی بود. به عبارت دیگر با افول داعش و شکل‌گیری فصل جدیدی در این کشورها، دوران آبادانی و عمران شروع شد.



اما نقش شهید سلیمانی در این پیروزی و شروع بهار امنیت در منطقه، نقشی مثال‌زدنی است. این شهید بزرگوار به لطف الهی توانست تدابیری را اتخاذ کند تا فعالیت‌های تروریستی را در سوریه و عراق به حداقل رسانده تا با برقراری امنیت در منطقه، مردم دوباره طعم امنیت و آبادانی را بچشند. این اقدامات هم در عرصه فرماندهی میدان، هم در عرصه سیاست و هم در عرصه‌های دیپلماتیک قابل بررسی است. اما نکته‌ای که شاید کمتر به آن توجه کرده باشیم فعالیت‌های عمرانی ایشان است که حتی در حال حاضر نیز ثمره این فعالیت‌ها جاری و ساری است.



عمران و آبادانی؛ از ایران تا عراق



لشکر ۴۱ ثارالله کرمان که در سال‌های جنگ تحمیلی در عملیات‌های مختلفی حاضر می‌شد پس از جنگ برای تأمین امنیت جنوب شرق کشور مأمور شد.



از طرفی قاچاقچیان مواد مخدر و از طرف دیگر اشرار در این منطقه فعالیت داشتند که همین موضوع باعث بروز چالش‌های زیادی از جمله ناامنی برای مردم منطقه شده بود.



شهید سلیمانی فرمانده این لشکر تا قبل از انتخاب شدن به عنوان فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی یعنی تا سال ۷۹، مأمور به برقراری امنیت منطقه و مبارزه با اشرار در این منطقه شد.



اما شهید سلیمانی علاوه بر کارهای نظامی و امنیتی، اقدامات دیگری را نیز در منطقه انجام داد؛ اقداماتی که امنیت منطقه را حد زیادی تأمین کرد.



یکی از دلایل کاهش سطح امنیت در این مناطق، نبود منابع معیشتی کافی و مناسب برای مردم منطقه بود که این موضوع موجب روی‌آوردن برخی از مردم به کارهایی نامناسب شده بود. شهید سلیمانی همزمان با تأمین امنیت شهرها، در بسیاری از مناطق به تسطیح زمین‌های منطقه، حفر چاه، فراهم نمودن بسترهای مناسب برای انتقال برق، تشکیل شرکت‌های تعاونی در روستاها و آموزش اشتغال مردم منطقه در اموری مثل کشاورزی و… پرداخت که این تدابیر با هماهنگی‌های میان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، دولت، استانداری و… انجام شد.



ساخت اولین موزه دفاع مقدس در کشور



از اقدامات دیگر شهید سلیمانی، ساخت موزه دفاع مقدس کرمان است. این موزه که قرار بود قبل از برگزاری کنگره بزرگداشت ۶هزار شهید استان کرمان در سال ۷۷ برپا شود در مدت حدود یک سال با طراحی و ایده ایشان ساخته شده و بهره‌برداری رسید که هنوز نیز اولین موزه دفاع مقدس کشور یعنی این موزه در معرض دید علاقمندان قرار دارد.



اما این پایان فعالیت‌های شهید سلیمانی نبود. در این سال‌ها عتبات عالیات، از مراکزی بودند که نیاز به بازسازی داشتند چرا که در زمان حکومت صدام و پس از آن، یعنی در زمان حمله آمریکا و استقرار آن در منطقه و همچنین فعالیت‌های تروریستی داعش و دیگر گروه‌های تکفیری، این مراکز در معرض خطر حمله بوده و از سوی دیگر نیاز مرمت داشتند. علاوه براین داعش رفتنی بود و شهید سلیمانی نگاهی توسعه‌ای به موضوع اماکن مقدسه داشته و در تلاش بود علاوه بر مرمت و نگهداری، این اماکن مقدسه را برای حضور پرشور شیعیان، پس از پایان داعش آماده کند. برای همین بود که ستاد مردمی بازسازی عتبات عالیات به همت ایشان تأسیس شده و اقدامات زیادی را در این زمینه انجام داد.



تأسیس ستاد مردمی عتبات عالیات



بازسازی عتبات به ویژه بازسازی و توسعه حرم امام حسین و حضرت امیر علیهما السلام باعث آبادی، رونق اقتصادی و ایجاد اشتغال در شهرهای نجف و کربلا شده که این موضوع در جای خود قابل بحث است.



امروز ستادی که مأموریت آن پشتیبانی سازندگی بوده تبدیل به یک ستاد مهندسی شده و در ایام اربعین بیش از ۱۵۰۰ موکب را راه‌اندازی نموده که این موضوع نشان‌دهنده برکات خون شهید سلیمانی و تلاش‌های ایشان برای تأمین امنیت و عمران عراق و منطقه است؛ تلاش‌هایی که آثار آن پس از گذشت زمان هنوز وجود دارد و با گذشت زمان، ارزش آن بیشتر از قبل و برای نسل‌های آینده مشخص خواهد شد.



محمدجواد قائدی
۶